We laten heel wat potentieel liggen

Artikel verschenen in De Standaard, 30 april

Matty Paquay richtte met UHasselt de Growth Academy op. Daarmee wil hij snelgroeiende bedrijven uit de euregio Maas-Rijn begeleiden.

‘Ondernemen is als seks in de jaren vijftig: er wordt van alles van je verwacht, maar niemand vertelt je wat je precies moet doen. En zelf wil je het ook niet vragen, dus leer je maar al doende.’ Dat is een van de opmerkelijke quotes in De Groeiparadox, het boek dat Matty Paquay vorig jaar schreef met Bart Lodewyckx, directeur van Unizo Limburg. De 47-jarige Opglabbekenaar begeleidt al twaalf jaar kleine en grote ondernemingen, van kmo’s met een tiental werknemers tot beursgenoteerde bedrijven.

Osterwalder

Na zijn studies handelsingenieur en een MBA-opleiding aan de Vlerick Business School legde Matty Paquay zich toe op het businessmodel van de wereldvermaarde Zwitser Alexander Osterwalder, die met zijn Business Model Canvas een bedrijfsmodel met negen bouwstenen ontwierp.

Paquay is wereldwijd een van de dertig trainers die werden gecertificeerd om dit model toe te lichten. Hij werkte onder meer bij Coopers & Lybrand Consulting, waar hij tot de tegenstrijdige conclusie kwam dat consultancy niets voor hem was. ‘Ik richtte mijn eigen bedrijf op, omdat ik met beide voeten in de modder wilde staan. Liever de praktijk dan de theorie’, zegt hij.

Nu deelt hij zijn expertise met het ondernemingsplatform UHasselt SEE (School of Expert Education). De Growth Academy werkt workshops, masterclasses en langere opleidingen uit voor snelgroeiende bedrijven.

‘Dit initiatief past in de ambitie van rector Luc De Schepper om van UHasselt een civic university te maken, een universiteit die zich in onderwijs, onderzoek en dienstverlening engageert voor de samenleving’, verduidelijkt Matty Paquay, die het idee samen met Stefan Coenen (directeur van UHasselt SEE) uitwerkte.

De meeste bedrijven hebben academisch geschoold personeel in dienst. Wat kan de Growth Academy als meerwaarde bieden?

Matty Paquay: ‘De essentie van ons verhaal is dat veel bedrijven heel wat potentieel laten liggen. Dat is niet alleen jammer voor die bedrijven, maar ook voor de samenleving. Hoe komt het dat de ene lokale kruidenier na vier generaties uitgroeit tot een grote dorpswinkel en de andere tot Albert Heijn? De verklaring ligt in de groeiparadox: groeien remt af en doet pijn. Efficiëntiedips zijn normaal, maar dan moet je wel stappen durven zetten: de symptomen herkennen en erkennen, de oorzaken definiëren en nieuw gedrag ontwikkelen.’

Dat klinkt nogal voor de hand liggend.

‘Ja, maar dat is het niet. Wat zeggen veel bedrijfsleiders als de efficiëntie daalt? We gaan harder werken en minder ontspanning nemen. Je kunt dat vergelijken met zeurende tandpijn. Als die niet verergert, raak je eraan gewoon en stel je tandartsbezoek uit, maar de oorzaak van de pijn verdwijnt niet.’

‘De symptomen kunnen heel uiteenlopend zijn. Stockbreuken in grondstof en eindproduct, bijvoorbeeld, medewerkers die vertrekken, communicatie over operationele aspecten en niet over strategische keuzes, een dalende marge of kasstroom. Als je daarvan de oorzaken hebt bepaald, kun je in actie treden. Dat kan het opzetten van een nieuwe organisatiestructuur zijn, de ontwikkeling van een nieuwe marketingstrategie, de segmentering van je klantenbestand, …’

Wat zegt u tegen ondernemers die niet de ambitie hebben om te groeien?

‘Ik ken ondernemers die daar op hun 25ste al geen zin meer in hebben, anderen zijn er op hun tachtigste nog mee bezig. Dat is een haast filosofische kwestie, want het gaat om een levenskeuze. Als iemand nee zegt tegen groei, moet je dat respecteren.’

‘Toch één bedenking: als je in een bepaalde branche stapt, is het goed mogelijk dat je moet groeien om te overleven. Als je niet streeft naar een andere schaalgrootte, overleef je misschien niet. Eenmaal op de trein, kun je er niet zomaar afspringen.’

Wat heeft Limburg nodig om nog verder te groeien?

‘Na de Fordsluiting ontstond een nieuwe dynamiek. We hebben nu heel wat start-ups, maar we moeten die ook in de first orbit krijgen, de baan waarin een raket moet terechtkomen voor een succesvolle missie. De Growth Academy kan daartoe bijdragen.’

‘Er liggen nog heel wat uitdagingen op ons pad, zoals het aantrekken van internationaal talent. Daar moeten we een prikkelende context voor creëren. Expats willen niet alleen een uitdagende job, maar ook een goed cultuuraanbod en een school waar hun kinderen in hun eigen taal of het Engels les kunnen volgen.’


in Reis
Eerste hulp bij groeipijnen